Wszyscy dla Dziedzictwa " Żywe dziedzictwo tradycje od pokoleń"
Ocalić od zapomnienia. zespół parkowo-dworski, A-661 z 23.03.1992 [A-1028/
Sieniawa leży w wąskiej, cienistej dolinie rzeki Raby, stąd nazwa Sieniawa od pojęcia „sień”. Została założona przez Wawrzyńca Spytko Jordana, wojewodę krakowskiego w XVI wieku. Była lokowana na prawie niemieckim. Pierwsze dokumenty, w których Sieniawa została wymieniona z nazwy pochodzą z 1581r. i znajdują się w archiwach Kurii Krakowskiej, oznacza to, że w 1581r istniała już wieś o nazwie Sieniawa licząca ok. 100 mieszkańców. Od pierwszej połowy XVII w. Sieniawa jest własnością kolejnych dziedziców – pierwszym był Kasper Sierakowski z Bogusławic., który wybudował w Sieniawie dwór, wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Dwór do dziś jest ozdobą wsi. Jednym z kolejnych właścicieli Sieniawy był Andrzej Sędzimir, który w 1746r podjął starania o wybudowanie we wsi kościoła.
Dwór i jego mieszkańcy byli światłymi ludźmi o czym świadczy wychowanie we dworze wielu dziewcząt – mieszkanek wsi Sieniawa. Dziedziczka, bo tak nazwaną ostatnią mieszkankę dworu dbała o porządne przygotowanie do pełnienia ról w dorosłym życiu. Uczyła te dziewczyny prac domowych, higieny żywienia, pierwszej pomocy chorym: słowem zapisała się w społeczności ludzi jako dobry człowiek.
Po II wojnie mieszkańcy dworu wyemigrowali. Dwór pełnił rolę hodowli jedwabników morwowych, miał wielu mieszkańców kwaterowanych przez miejscowe władze. Krótko mieściła szkołę podstawową. Dziś w zabudowaniach gospodarczych mieści się spółdzielnia szklarska, a sam budynek dworu jest w złym stanie i wymaga generalnego remontu.
Powstał pomysł, aby dokonać odnowienia kompleksu dworskiego na potrzeby mieszkańców Sieniawy i uczynić atrakcją naszej wsi.
1 października 2017 r.odbył Dzień Otwarty w Dworze, który był początkiem prac konserwatorskich, a mieszkańcy byli zaproszeni na spotkanie przy kompleksie dworku.
Zespół parkowo-dworski z połowy XVII wieku w Sieniawie
W 2016 roku zespół parkowo-dworski w Sieniawie zakupiła rodzina Wójtowiczów, która obecnie poczynia wszelkie starania aby przywrócić dawną świetność dworu. Obecnie rodzinna „Firma Wiktoria” jest odpowiedzialna za rewitalizacje zabytkowego zespołu parkowo-dworskiego.
Dwór w Sieniawie ma służyć społeczeństwu lokalnemu i nie tylko, poprzez organizowanie różnych wydarzeń oraz pielęgnowanie staropolskich tradycji. We Dworze organizowane będą wernisaże oraz wystawy. Rodzina z wielkim zaangażowaniem i poświęceniem podjęła się tego wielkiego dzieła mając na celu odtworzenie Dworu w formie pierwotnej i poznanie jego historii. Obecnie Dwór jest w stanie nienadającym się do użytkowania. Wymaga gruntownego remontu, który wymaga wielu nakładow finansowych i w związku z tym prace zostały podzielone na poszczególne etapy:
iOd 2017 roku dwór jest w trakcie rewitalizacji. Wielki wkład ma architekt Maciej Zubek. Prace konserwatorsko-restauratorskie są prowadzone pod nadzorem Pana Konserwatora kierownika WUOZ Delegatury w Nowym Targu Pawła Dziuban oraz Firmy AKRA Konserwacja Dzieł Sztuki z Krakowa Radomir Pałka .Pracami konstrukcyjno-budowlanymi kieruje Rafał Czyrnek.
Zakres prac został podzielony na etapy nie mniej jednak zaczyna już tęnić życie jak kiedyś wykorzystyjąc przepiękny park otaczający dwór kultywując tradycje staropolskie oraz organizowane są przedsięwzięcia związane z rozpowszechnianiem wiedzy dziedzictwa kulturowego naszego regionu oraz kształtowaniem postaw religijnych, patriotycznych, w szczególności wśród młodych ludzi.
Z inicjatywy właścicieli zostało założone stowarzyszenie które wspiera w/w działania.
Dziedziniec sieniawiańskiego dworu stał się obecnie miejscem cyklicznych wystaw dzięki nawiązaniu współpracy z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.
Dzięki wsparciu wielu miłośników zabytków oraz lokalnych grup działania sieniawiański dwór stał się kolebką kultury.
Wszystkim związanych i niosących pomoc w przedsięwzięciach mających na celu upowszechnianie dziedzictwa kulturowego oraz przekazywanie jego wartości naszym pokoleniom składamy serdeczne podziękowania
Zespół parkowo-dworski
34-723 Sieniawa 302
W trakcie rewitalizacji udostępniany podczas organizowanych przedsięwzięć .
Istnieje możliwość również udostępnienia po uzgodnieniu.
Wszyscy dla Dziedzictwa
„Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń”
W godzinach od 12.30 do 14.30 prezentacja dworu w Sieniawie
Od godziny 15.00 włączamy się do uroczystości na skwarze rabiańskiego Pałacu rodziny Głowińskich
Włączamy się w obchody EDD pod w/w
W zawiązku z tym zaplanowano w tym dniu przy dworze w Sieniawie
spotkanie ze spadkobiercami byłych właścicieli majątku Raby Wyżnej i Sieniawy prosząc o przybliżenie historii dworów.
Tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie są jednym z najistotniejszych elementów dziedzictwa kulturowego każdej społeczności. To właśnie one spajają je oraz pozwalają trwać w czasie i przestrzeni. Podzielane wartości i idee, otaczanie szacunkiem postaci historycznych czy legendarnych, przekazywane opowieści, sposoby wyrażania się i zachowania gwarantują trwanie więzi społecznej. Podobnie przekazywane „z dziada pradziada” umiejętności, tradycyjne i wiedza, muzyka, zwyczaje i obrzędy świąteczne, praktyki związane z naturą, czy tradycyjne zachowania dnia codziennego sprawiają, że społeczność żyje i trwa. Chociaż te przejawy dziedzictwa najczęściej kojarzymy z kulturą ludową, regionalną, nie możemy zapomnieć o bogactwie dziedzictwa niematerialnego mieszkańców miast, czy różnych grup etnicznych, religijnych i narodowych zamieszkujących nasz kraj. Żywe dziedzictwo to także umiejętności, dzięki którym otaczające nas zabytki cieszą kunsztem wykonania.
– Przekazywane od pokoleń, twórczo odnawiane przez kolejnych spadkobierców żywe dziedzictwo to fascynujące źródło inspiracji i tożsamości w które się włączmy w tym dniu łącząc się również w wspaniały Koncertowy Przewrót Pałacowy
organizowany przez GOK w Rabie Wyżnej.
1.Zabytkowy Zespół Parkowo-Dworski w Sieniawie
Rodzina Wójtowiczów i Antolaków
Jako obecni właściciele Sieniawiańskiego dworu z zamiłowania wpisujemy się również w działalność poprzednich właścicieli dworu. Cała rodzina z wielkim zaangażowaniem przygotuje na tą okazję prezentację i degustację zielarstwa oraz dziczyzny- już od wielu lat jest w naszej rodzinie używane jako lecznictwo .
-Pani mgr Róża Antolak -Wójtowicz prezentacja ziół -siła natury
-Marek z córką Elżbietą Wójtowiczowie przygotowanie z wielkim wydobyciem smaku gulaszu z jelenia
-Elżbieta i Robert Wójtowiczowie
Dzieci Jan, Wojciech , Amelia Wiktoria sa włączane już od małego i wspierają działania
Krystyna i Marek Wójtowicz z wielką pasją i zamiłowanie do dziedzictwa dba o przekazywanie dalszym pokoleniom włączając wszystkich
Róza Antolak-Wójtowicz dba o tradycje staropolskie -zielastrstwo i aranżacja
Anna, Wiktoria i Władysław Antolakowie wsparcie i czuwają nad całością przekazania dziedzictwa dla pokoleń
2.dr Małgorzata Wesołowska
Fitoterapia (wykorzystanie leczniczych właściwości roślin) zajmowała istotne miejsce w medycynie ludowej naszego regionu. Znajomość ziołolecznictwa dotyczyła głównie kobiet. Posiadały one wiedzę nie tylko na temat właściwości leczniczych wybranych gatunków roślin oraz zasad ich zbierania, ale potrafiły przygotować z nich rozmaite medykamenty. Wiedza dotycząca fitoterapii przekazywana była z pokolenia na pokolenie, pozyskiwano ją także od lokalnych księży, zakonników zajmujących się ziołolecznictwem, aptekarzy oraz właścicieli ziemskich. Znamienitym przykładem siewcy tej wiedzy była Róża Zduniowa, właścicielka dworku w Sieniawie.
W medycynie ludowej zastosowanie miały zarówno rośliny dziko rosnące, w tym drzewa i krzewy, jak i uprawne. Istotną rolę odgrywały też zioła pozyskiwane z przydomowych ogródków np. szałwia lekarska, mięta pieprzowa, bylica boże drzewko, bylica piołun, czosnek pospolity lub lubczyk ogrodowy.
Do sporządzania leków wykorzystywano kwiaty, liście, korzenie, a czasami także owoce, nasiona i korę. Z roślin przygotowywano odwary, napary, wywary, soki, syropy, nalewki i maści, stosowano je także jako kadzidła. Odpowiedni zapas roślinnych leków znajdował się w każdym domu. Zioła zbierane były przez cały okres wegetacyjny, a ich lecznicze właściwości, często wzmacniano poprzez ich poświęcenie np. w dniu Matki Boskiej Zielnej.
Współcześnie tradycja fitoterapii wraca do łask. Pani dr Małgorzata Wesołowska – biolog, etnobotanik, poprowadzi prelekcję na temat lokalnych ziół - sposobów ich rozpoznawania oraz właściwości leczniczych. Uczestnicy spotkania dowiedzą się ponadto: jak przygotować proste octy lecznicze oraz jak z nich korzystać, znajdą też odpowiedź na pytanie, czy z polskich ziół można przygotować kadzidła i do czego można je wykorzystać, a także w jaki sposób inhalacje naturalnych olejków eterycznych wpływają na nasz organizm. Podczas spotkania będzie też możliwość degustacji „dzikich herbatek”, czyli ciekawych ziołowych substytutów czarnej herbaty, pochodzących wprost z naszych rodzimych łąk i lasów.
3.Smaki dziczyzny na sieniawiańskim dworze
Myśliwstwo, łowiectwo-Myśliwy Andrzej Dorynek
Z Koła Łowieckiego w Mszanie Dolnej z wielką pasją pozyskał jelenia zgodnie z tradycją następnie mięso dojrzewało w warunkach odpowiedenich celem wydobycia najwyższych jakości walorów smakowych i wyczucia smaku.
-Prelekcje i pokazy zwierząt oraz edukacja dla dzieci
4.Pszczelarstwo
Pasieka Jan Możdzeń edukacja dla dzieci
-prezentacja ula pokazowego, namiastka jak wygląda rodzina pszczela,
-prezentacja świec z wosku pszczelego
-pokaz wyrobu w prosty sposób świec z węzy pszczelej
-prezentacja miodów z pasieki
Nad całością czuwa Krystyna